menu
Geschreven door
geschreven door Saskia Oegema
Geschreven door groot
Geschreven door Saskia Oegema
Saskia Oegema is financieel tekstschrijver. En werkt onder andere in de verzekeringsbranche. Zij schrijft voor meerdere websites over verzekeringen.
Lees meer over ons schrijfproces
Controle door
gecontroleerd door Femke Koning
Gecontroleerd door groot
Gecontroleerd door Femke Koning op 19 juli 2021
Femke Koning is eigenaar en content specialist en is al meer dan 15 jaar werkzaam in de verzekeringsbranche. Al sinds 2008 schrijft zij over verzekeringen en alles wat daarmee te maken heeft.
Lees meer over ons schrijfproces
Leestijd: 4 minuten
Laatste update: 21 juni 2023

Afscheidsplechtigheid

De afscheidsplechtigheid is troostend voor de nabestaanden en helpt bij het verwerken van het verdriet. Deze plechtigheid kan op verschillende manieren worden georganiseerd. Zo kunt u kiezen voor een afscheidsceremonie in besloten kring, maar u kunt ook een afscheidsplechtigheid organiseren waarbij iedereen welkom is. In dit artikel beantwoorden we de belangrijkste vragen rondom de afscheidsplechtigheid.

Wat is een afscheidsplechtigheid?

Een afscheidsplechtigheid is een belangrijk onderdeel van de uitvaart. Het is het moment waarop stil wordt gestaan bij het leven van de overledene. Hoe u dit wilt doen, bepaalt u zelf. Een afscheidsplechtigheid kunt u naar eigen wens invullen. Hierin speelt de geloofsovertuiging van de overledene vaak een belangrijke rol. Soms worden er bepaalde rituelen uitgevoerd, maar dat hoeft niet. De meeste plechtigheden bevatten in ieder geval toespraken, muziek, gedichten en/of gebeden. Ook is er vaak de mogelijkheid om foto’s of filmpjes te laten zien.

Indeling van een afscheidsplechtigheid

Bij bijna elke begrafenis of crematie is de afscheidsplechtigheid een vast onderdeel. Hoe de plechtigheid eruit moet komen te zien, mag u zelf invullen. U kunt kiezen voor een formele of informele bijeenkomst. Vaak wordt er een bepaalde volgorde in het verloop gebruikt:

  • Voordat de afscheidsplechtigheid begint, wachten de nabestaanden in de hal van het uitvaartcentrum. Hier ligt het condoleance register wat getekend kan worden.
  • Vervolgens geeft de uitvaartondernemer aan dat het tijd is om naar de aula te gaan.
  • Als iedereen heeft plaatsgenomen in de aula, worden er muzieknummers afgespeeld en toespraken en/of gedichten voorgedragen. Dit is het gedeelte van de afscheidsplechtigheid dat in de aula plaatsvindt.
  • Nadat de ceremonie in de aula is afgelopen, gaan de nabestaanden naar de ontvangstkamer.
  • In de ontvangstkamer, ook wel koffiekamer genoemd, is er de gelegenheid voor het condoleren. Hierbij heeft u de keuze uit wel of geen catering, zoals koffie met broodjes. U kunt gebruik maken van de ontvangstkamer van het crematorium of begraafplaats, maar u kunt dit ook thuis realiseren.

Wat is de locatie van de afscheidsplechtigheid?

Het organiseren van een afscheidsplechtigheid begint bij het kiezen van een locatie. Uw uitvaartverzorger kan u hierbij helpen. De uitvaartondernemer zal met een voorstel komen voor een locatie waar hij of zij afspraken mee heeft. U bent niet verplicht om deze locatie te gebruiken; u mag zelf kiezen waar de afscheidsceremonie plaatsvindt. De plechtigheid kan plaatsvinden:

  • In de aula van het uitvaartcentrum
  • In de kerk
  • Bij iemand thuis
  • Op een plek die de overledene heeft uitgekozen
  • Op een plek waar u goede herinneringen aan de overledene heeft

De afscheidsplechtigheid online volgen

Het is niet voor iedereen altijd mogelijk om bij de uitvaart aanwezig te zijn. Denk hierbij aan familieleden die in het buitenland wonen en niet zomaar over kunnen vliegen. In dat geval kunnen zij de afscheidsplechtigheid rechtstreeks online volgen. Op deze manier zijn zij er toch bij. Overleg met het uitvaartcentrum of zij deze optie wel of niet aanbieden.

Hoe lang duurt een afscheidsplechtigheid?

Hoeveel tijd de afscheidsplechtigheid in beslag neemt varieert. U overlegt van te voren met uw uitvaartondernemer hoeveel tijd u denkt nodig te hebben. De uitvaartondernemer zal vervolgens de aangegeven tijd reserveren bij de aula van het crematorium of de begraafplaats. U kunt zoveel tijd als u wilt, laten reserveren. Echter, voor het gebruik van bepaalde diensten, zoals de koffiekamer na de plechtigheid, geldt vaak een basistijd. Heeft u meer tijd nodig? Dan kunt u de basistijd verlengen. Dit brengt wel extra kosten met zich mee.

Afscheidsplechtigheid

Kerkelijke afscheidsplechtigheid

Bij een kerkelijk afscheid worden er vaak bepaalde rituelen uitgevoerd. Hier wordt de afscheidsplechtigheid op aangepast. Daarom kan een kerkelijke afscheidsceremonie langer duren. Een gemiddelde kerkelijke plechtigheid duurt zo’n 3 tot 4 uur. Een afscheidsplechtigheid zonder kerkelijk afscheid duurt gemiddeld 2 uur.

Verschil begrafenis en crematie

Hoelang een afscheidsplechtigheid duurt, hangt ook af van het type uitvaart: een begrafenis of een crematie. Een begrafenis duurt meestal langer dan een crematie. Dat komt omdat bij een begrafenis de kist naar het graf moet worden gedrag. Bij een crematie blijft de kist staan.

Wie draagt de uitvaartkist?

Is er sprake van een begrafenis? Dan wordt de kist na de afscheidsplechtigheid naar het graf gedragen. Nabestaanden beschouwen het dragen van de kist vaak als belangrijk onderdeel bij de rouwverwerking. Daarom is het toegestaan dat (directe) nabestaanden de kist dragen. Hierbij is het vrijwel altijd mogelijk om gebruik te maken van een rijdend karretje. De nabestaanden hoeven dus niet bang te zijn dat de kist te zwaar is.

Kinderen en de afscheidsplechtigheid

Kinderen zijn altijd welkom bij een afscheidsplechtigheid. Echter, u bepaalt als ouder of verzorger zelf of u uw kinderen wel of niet meeneemt. Dit is een afweging die u zelf het beste kunt maken. Ieder kind reageert anders op verlies en verdriet. Ook speelt de band tussen het kind en de overledene mee. Als het kind nog erg jong is, krijgen ze niet veel mee van de uitvaart. Voor u als ouder of verzorger kan het dan fijner zijn om ze niet mee te nemen. Via uw uitvaartverzorger kunt u in dat geval een geschikte oppas inschakelen. 

Kledingvoorschriften bij een afscheidsplechtigheid

Er zijn geen speciale kledingvoorschriften voor de afscheidsplechtigheid. Tenzij dit nadrukkelijk op de rouwkaart vermeld staan. In dat geval dient u zich hieraan te houden. Staat er niks aangegeven? Dan bent u in principe vrij om aan te trekken wat u wilt. U bent dus niet verplicht om helemaal in het zwart te gaan. Tegenwoordig is zwarte kleding ook minder gebruikelijk. Het is uiteraard wel van belang om netjes gekleed te gaan. Uitdagende of erg opvallende kleding is vaak niet gepast.

Een toespraak voorbereiden

Tijdens een afscheidsplechtigheid worden er meestal toespraken voorgedragen door de nabestaanden. Echter, dit is niet verplicht. U bepaalt zelf of u wel of geen toespraak wilt houden. Een persoonlijke toespraak kan u helpen bij het verwerken van uw verdriet. Maar het vinden van de juiste woorden is niet altijd even gemakkelijk. Neem daarom uw tijd en bereid u goed voor. Het kan helpen om uw toespraak thuis te oefenen.

Wat gebeurt er met de bloemen na de uitvaart?

Tijdens een afscheidsplechtigheid worden er vaak veel bloemen gegeven. U mag zelf bepalen wat hiermee gebeurt na de dienst. U kunt de bloemen mee naar huis nemen, of u kunt ze uitdelen aan de familieleden. Maar u mag ze ook bij het uitvaartcentrum achterlaten. In dat geval worden ze op een speciale plek bij de begraafplaats of het crematorium neergelegd. Na verloop van tijd worden ze opgeruimd.

© Kompas Storefronts BV 2014-2024
Tempeliersstraat 20A, 2012 ED, Haarlem
KvK nr: 83977635 | BTW nr: NL863057317B01