Wat is resomeren?
Bij resomeren wordt het lichaam niet verbrand, maar opgelost in water. Het is een milieuvriendelijkere manier om een lichaam te ontbinden. Dat komt doordat er geen schadelijke stoffen uitgestoten worden. Net zoals bij een crematie blijft er een poederstructuur over. Deze wordt uitgestrooid of bewaard in een urn. In Nederland is resomeren wettelijk gezien nog niet toegestaan. De verwachting is dat dit niet lang meer duurt. Inmiddels is het ook goedgekeurd door de Gezondheidsraad.
Hoe werkt resomeren?
Het proces van resomeren is te verdelen in 5 stappen. Hieronder hebben wij het proces voor u op een rij gezet.
Resomeren in 5 stappen
- Het lichaam van de overledene wordt in een afgesloten vat gelegd.
- Door de sensoren in het vat wordt bepaald hoeveel vloeibare stof (kaliumhydroxide) en water er nodig is.
- Vervolgens wordt het water en de kaliumhydroxide toegevoegd.
- Nadat dit is gedaan, komt er druk op het vat te staan. Een pomp zorgt ervoor dat de stoffen gemixt worden. Dit proces wordt ‘resomatie’ genoemd. De temperatuur ligt tijdens dit proces rond de 180 graden Celsius.
- Na 3 uur is het lichaam zo broos geworden dat de botten vermaalt worden tot poeder. Deze kan men bewaren in een urn of uitstrooien.
Meer informatie over resomeren kunt u zien in onderstaand filmpje.
Wat kost resomeren?
De kosten van resomeren zijn ongeveer 7.000 euro. Even duur als een crematie. Uiteraard hangt dit af van uw wensen met betrekking tot de uitvaart. Hoe groter de uitvaart hoe hoger de kosten zijn.
Hoe verloopt resomeren?
In principe verloopt de ceremonie gelijk met die van een crematie. Alleen het gebruik van een houten doodskist is niet mogelijk. Het lichaam wordt uit de kist gehaald en in een wollen omhulsel gewikkeld. Het ontbinden van het lichaam doet de machine aan de hand van hydrolyse. Het lichaam wordt daarom geplaatst in een installatie waarbij de chemische verbindingen in het lichaam afgebroken worden in een steriele oplossing. Het volledige proces neemt ongeveer drie uur in beslag.
Het menselijk vlees lost hierbij op en er blijft enkel as en vloeistof over. Het proces is niet alleen goedkoper dan een crematie, maar ook vriendelijker voor het milieu. Een ander voordeel is dat ook niet-oplosbare bestanddelen geïsoleerd worden. Denk aan een gouden vulling of protheses van titanium. Via een recyclingbeleid kunnen ook deze grondstoffen hergebruikt worden. Of door de familie behouden worden. Aangezien ook de kist niet mee in de machine gaat, kan ook de kist nogmaals gebruikt worden.
Verwerking na de hydrolyse
Na de hydrolyse blijft een mengeling van vloeistof en as over. Het vloeistof wordt via waterzuivering verwerkt om de druk op het milieu te sparen. Wat nadien nog rest is een asvorm van ongeveer 3% van het menselijk stoffelijk overschot. Deze as kan in een urn worden bewaard of uitgestrooid worden.
Wordt resomeren al toegepast in Nederland?
Op dit moment wordt de techniek in het buitenland gebruikt voor het verwerken van dierlijk afval. In Europa ziet men heel wat potentieel, maar blijft men argwanend. Zo zouden er volgens de EU nog te weinig garanties zijn dat de lozing van het vloeibare overschot niet schadelijk is voor de waterwegen. Ook de Nederlandse Wet op de Lijkbezorging houdt het nog steeds op cremeren, begraven of het ter beschikking stellen van het lichaam aan de wetenschap. Ook wordt, onder bijzondere omstandigheden, een zeemansgraf toegestaan. Resomeren is met andere woorden nog niet toegestaan in Nederland. Lobbyisten hopen daar verandering in te brengen.
Voordelen van resomeren
- Het is een veilig alternatief
- Er zijn weinig grondstoffen voor nodig
- Het is duurzamer dan cremeren of begraven
- Er blijven geen resten van menselijk DNA achter
Nederlander staat op voor andere vormen van uitvaart
Alhoewel het nog niet toegestaan is in Nederland, blijkt de gemiddelde
Nederlander geen problemen te hebben met alternatieve methoden voor een uitvaart. Zo blijkt uit een onderzoek van PanelWizard dat ruim 19% van de Nederlanders resomeren overweegt.
Wel moeten ze eerst te horen krijgen wat het exact is, want weinig mensen kennen de term. Het grootste voordeel ziet men in het milieuvriendelijke aspect. Toch mag het niet meer kosten dan een klassieke uitvaart. Meer dan de helft van de Nederlanders geeft aan dat ze niet meer geld willen uitgeven aan een duurzaam alternatief.
Tweede Kamer
Ook voormalig minister Plasterk heeft een onafhankelijk onderzoek uitgevoerd. Dat onderzoek kwam met nog optimistischer cijfers: ruim 25% van de Nederlanders zou volgens dat onderzoek resomeren overwegen. Op 29-06-2018 stemde een meerderheid van de Tweede Kamer voor het toevoegen van resomeren in de Wet op de Lijkbezorging. Of resomeren daadwerkelijk een toegestane uitvaartvorm zal worden is nog even afwachten.
Waar wordt resomeren al toegepast?
Het resomeren van lijken is momenteel enkel toegestaan in een paar Amerikaanse staten (Oregon, Maine, Florida en Minnesota). Resomeren van kadavers wordt echter ook in andere Amerikaanse staten reeds toegepast. Verder wordt de techniek wereldwijd gebruikt voor het vernietigen van dieren die zijn gebruikt voor medische testen. Het resomeren zou immers de ziekmakende deeltjes (prionen) volledig vernietigen. De Britse onderneming Resomation Limited blijft echter lobbyen om het ook voor andere toepassingen in te zetten.
Kritiek uit verschillende hoeken
De voordelen van resomeren lijken groot te zijn. Toch laten overheden het momenteel nog links liggen. Er is dan ook nog steeds een kritische en afhoudende attitude op te merken bij deze manier van uitvaartverzorging. Zo zouden waterverwerkingsbedrijven vraagtekens plaatsen bij de verwerkingscapaciteit van de installaties met betrekking tot de vloeibare menselijke resten in het rioolwater. Ook zou de lozing van menselijke resten in het rioolwater soms ook gevoelsmatig op kritiek komen te staan omdat menselijk contact op die manier niet valt uit te sluiten.
Verder zijn er critici die de milieubesparende voordelen in twijfel trekken. Voor het resomeren maakt men immers gebruik van kaliumhydroxide. Kaliumhydroxide is een stof die op industrieel niveau moet worden aangemaakt. Niet alleen is het onduidelijk of er industriële installaties zijn die voldoende grote hoeveelheden kaliumchloride tot kaliumhydroxide zouden kunnen verwerken, bovendien vergt dat opwekken ook nog eens heel veel energie. Het is hierbij niet altijd even duidelijk of de milieuonderzoeken dat opwekkingsproces wel incalculeerden bij hun ‘positieve cijfers’. Verder is datzelfde kaliumhydroxide ook nog eens een corrosieve stof en kan het schade toebrengen aan het waterleven. Ook hier is aanvullend onderzoek noodzakelijk.
Hoe dan wel een duurzame uitvaart in Nederland?
Voor resomeren is er nog geen wettelijk kader in Nederland. Aangezien er nog heel wat kritische pijnpunten blijven bestaan, zal aanvullend onderzoek noodzakelijk zijn. Toch bestaan er nog heel wat alternatieven om ook de klassieke uitvaart duurzamer te maken. Zo zijn er bijvoorbeeld uitvaartondernemers die een duurzame uitvaart verzorgen met drukwerk op gerecycled papier, duurzaam geteelde bloemen en een milieuvriendelijke opbaring. Bovendien kan ook gekozen worden voor een biokist. Anderzijds zijn dergelijke duurzame uitvaarten vaak een stuk duurder. Laat het onderzoek van PanelWizard nu net aantonen dat wij Nederlanders daar niet echt voor open staan. Toch maar resomeren? Laten we eerst afwachten wat de Tweede Kamer daarover te vertellen heeft. En vraag uw uitvaartverzekeraar naar de mogelijkheden.
Zal resomeren in 2021 naast begraven en cremeren een nieuwe manier van uitvaart worden?
Bronnen:
Voor de informatie op deze pagina zijn de volgende bronnen geraadpleegd:
- Panelwizard
- Tweedekamer
- Nu.nl
- TNO onderzoek: aspecten veiligheid bij resomeren
- BBC.co.uk
Gerelateerde artikelen
Betrouwbare informatie
Twee weken bedenktijd
Uitleg tot in de details
Onafhankelijk vergelijken